Rěčny kućik z wusyłanja 16.02.2005 Dno - bjez dna/Den Boden verlieren

17. róžownika 2005, 15:48 hodź.

W nowinach sym čitała, zo je w dźensnišim času "wjele ludźi bjez dna" – što drje je z tym měnjene? Z konteksta hodźeše so wučitać, zo dźe wo to, zo njewědźa so tući ludźo tak prawje w swěće zarjadować, njemóža sej prawe městno namakać. Formulacija wšak je misnjena.
Bjez dna móže w serbšćinje być někajke sudobjo abo druhi zběrnik kaž na přikład měch – tajke sudobjo so wězo napjelnić njehodźi, wšak deleka wšo zaso zwupada abo wuběži. Přisłowo praji: "Prošerski měch je bjez dna." W přenjesenym zmysle hodźi so prajić, zo je dodźeržane awto kaž "sud bjez dna" – přeco zaso maš wudawki, zo by wottrjebane dźěle wobnowił. Pičk móže "pić kaž bjez dna". Potom je wón dno zhubił, kaž pisa Radyserb-Wjela.
Dno zhubić wšak móžeš tež w hinašim zmysle – hdyž mjenujcy we wodźe brodźiš a nadobo wjac dno pod nohomaj nječuješ, to móže strašna situacija być za tajkeho, kiž njemóže płuwać – serbšćina znaje tu wobrot "pódu pod nohomaj zhubić" – podobnje kaž rěka w němčinje "den Boden unter den Füßen verlieren" a na přikład pólsce: "stracić grunt pod nogami" – a to drje je pozadk za před chwilku mjenowanu formulaciju "wo ludźoch bjez dna", kiž měła tuž lěpje rěkać, zo su mnozy w dźensnišim swěće pódu abo snano tež dno pod nohomaj zhubili – woni so móhłrjec bjez směra tam a sem motaja, hdźež jich wobstejnosće donjesu a faluje jim krute městno w žiwjenju.