Rěčny kućik dr. Jany Šołćineje z wusyłanja 18.02.2009 rězać - krać - třihać

18. małeho róžka 2009, 07:39 hodź.

Njedawno powěda dźěćo, zo maćerka doma pomazki maza a chlěb rěza. Nó haj, to so wězo smějkotach. Jako pak wot dorosćeneje Serbowki słyšach, zo so dźeń a husćišo tež w serbskich domjacnosćach něšto "rěza", přemyslowach dokładnišo wo tym, hdy so serbsce "kraje", hdy so něšto "třiha" a hdy so "rěza". W zwisku z iritacijemi w serbšćinje hraje bjezdwěla wliw němčiny rólu, dokelž so němski werb "schneiden" za wšo móžne wužiwa.
Potajkim: někotre wěcy so w serbšćinje rězaja abo tež třihaja, tak so na přikład włosy třihaja, papjera so třiha abo tež płat. Twjerdše materialije kaž na př. škleńcu, blach abo drjewo "rězamy". Zežiwadła w domjacnosći pak "krajemy", a tohodla doma - pak sami pak z pomocu mašiny - chlěb krajemy, tohorunja so kołbasa kraje abo wotkraje, tež tworožk a jeja kraja resp. tež rozkraja. Tež sad so kraje, tohorunja zelenina: kórka so kraje, jabłuko so rozkraje a tak dale.
Su pak tež dwělne pady w serbšćinje, a tu so woboje akceptuje: na přikład móžemy kwětki třihać, rězać abo tež wotrězać. Za němske pomjenowanje "Schnittblumen" móžemy tuž w serbšćinje prajić, zo jedna so pak wo rězane kwětki – a tak tež w słowniku steji – abo akceptuju tež wottřihane kwětki. Wšojedne potajkim, hač dariće swojej žonje wottřihane abo rězane kwětki, hłowna wěc, zo njejsu ze susodźic zahrodki.