prawa za wobrazy: MDR/Teresa Stübner

Serbska rěč so wuwiwa – Rěčny kućik z dr. Sonju Wölkowej, dnja 05.01.2022 Rěčny kućik - poprjancy

04. wulkeho róžka 2022, 23:47 hodź.

Rěčny kućik - poprjancy

Wo poprjancach smy w rěčnych kućikach hižo wospjet rěčeli, tola njejsmy so hišće prašeli, čehodla drje wone tak rěkaja – poprjancy, dialektalnje tež poprancy abo poprjańcy. W tutym wurazu tči słowo popjer, pomjenowanje wótreje korjeniny, kotruž znajemy poprawom skerje z jaknych, selenych jědźow. Popjer tež zwjetša w poprjancach njeje, wón steji tu takrjec jako powšitkowny wuraz za eksotiske korjeniny kaž naliki, kardamom, piment, anis abo cymt. Wot popjerja wotwodźeny serbski poprjanc ma podobny słowotwórbny model kaž tykanc a delnjoserbski mazańc, štož zawěsće žadyn připad njeje. Je to potajkim něšto kaž popjerjowy – korjeninowy – tykanc. Tež w někotrych druhich rěčach hraje popjer rólu w pomjenowanju tutoho pječwa: z němčiny znajemy nimo Lebkuchen a Honigkuchen w našich kónčinach wězo Pfefferkuchen. Pólsce su to pierniki, čěsce a słowaksce perníki a rusce prjaniki. Hody su pola nas wězo sezona poprjancow. Ale dyrbju rjec, zo wone tež w januaru hišće słodźa, hdyž je jich hišće něšto wyše.

dr. S. Wölkowa