Rěčny kućik dr. Anje Pohončoweje z wusyłanja 14.03.2012 wutrobity

15. smažnika 2011, 08:20 hodź.

Hdyž njedawno tu rěčach wo naležnosćach wutroby, naspomnich w tym zwisku wutrobity. Wo tutym adjektiwje chcu dźensa trochu rozmyslować.
Po Pfulowym słowniku z lěta 1866 mamy wutrobity rozumić jako „chrobły, zmužity“. Porno tomu zapisuje Kralowy słownik z lěta 1920 woznam „herzlich“ a w prawopisnym słowniku z lěta 2006 je „herzhaft“ zapisane. Sym so tuž prašała, kak je so woznam adjektiwa wutrobity wuwił a kak so dźensa woprawdźe wužiwa. W staršich hornjoserbskich tekstach, to rěka z 19. a spočatka 20. lětstotka, namakamy jednotliwe sady, hdźež je wutrobity wužiwany w zmysle „chrobły“, na přikład žaruja tam wo wutrobiteho muža, kotryž je we wójnje za wótčinu wojował a swoje žiwjenje přisadźił. Ale hižo tehdy wustupuje wo wjele husćišo wutrobity a wot njeho wotwodźeny substantiw wutrobitosć w zmysle „wutrobny“: wutrobite słowa přećela, jeje wutrobite wašnje, wutrobity zasowidźenje atd. W tajkich kontekstach so wutrobity tež dźensa najhusćišo wužiwa.