Rěčny kućik dr. Sonje Wölkoweje z wusyłanja 25.06.2014 „sel“ abo „sól“

25. smažnika 2014, 06:39 hodź.

Po słowjanskej tradiciji witaja Serbja hosći – hdyž ma to kusk swjatočnišo być – z chlěbom a selu. Tola ze słowom sól abo sel maja woni hustodosć wěste rěčne ćeže. Sprěnja mamy warianće sól a sel. Z nich jewi so prěnja jenož w tutej njeskłonjowanej formje sól, we wšitkich druhich formach słyšimy samozwuk e: tohodla witamy z chlěbom a selu a selimy sej swoju pomazku. W dialektach, a to wosebje w katolskim dialekće na zapadźe słyšimy tež w nominatiwje zwjetša formu sel abo samo syl. Chětro husto pak wužiwa so słowo sel abo sól tak, jako by było muskeho rodu, podobnje kaž bul: pomazka bjez sela abo syla, witamy z chlěbom a selom. To pak je zmylk, kiž snano zwisuje z tym, zo je němski wotpowědnik “Salz” ničejeho rodu – tajke słowa so do serbšćiny prawidłownje jako muske přewozmu. Prawje pak skłonjuje so sel abo sól jako substantiw žónskeho rodu, kaž na př. tučel – a tuž njejěmy swoju pomazku rady bjez sele, tunkamy neple w seli a witamy hosći z chlěbom a selu.