prawa za wobrazy: colourbox

Rěčny kućik dr. Anje Pohončoweje z wusyłanja 24.04.2013 Dwajo

15. smažnika 2011, 08:20 hodź.

Dźeń a husćišo słyšimy sady kaž „Dwajo staj tam přišłoj“. Dźe mi wo formu ličbnika dwajo. Wustupuje w poziciji subjekta a to cyle sam bjez dalšeho substantiwa. W někotrych hornjoserbskich dialektach nasta forma dwajo po přikładźe ličbnikow tři, štyri, pjeć a tak dale. Tute ličbniki tworja w poziciji subjekta bjez dalšeho substantiwa o-formu, hdyž so na muske wosoby poćahuja: „Třo abo štyrjo su tam přišli. Na kóncu běchmy wosmjo.“ Forma dwajo njeje mjeztym hižo wobmjezowana na dialekty abo wobchadnu rěč, ale zadomja so tež do spisowneje rěče. Namakamy dosć tajkich přikładow pola Marije Kubašec, Jurija Brězana, Jurija Kocha, w Rozhledźe abo Serbskich Nowinach. Přiwšěm pak so wužiwanje ličbnika dwajo za spisownu rěč njedoporučuje a tuž we wučbje njewuči. Po spisownorěčnej normje ma na spočatku citowana sada prawje rěkać: „Dwaj staj tam přišłoj“, hdyž jedna so wo muskej wosobje, a „Dwě stej tam přišłoj“, hdyž jedna so wo dwě žonje. Potajkim: „Hromadźe z nanom smy třo“, ale „dźensa smój jenož dwaj“ chiba „smój dwě“, jelizo smój dwě žonje.