Rěčny kućik dr. Sonje Wölkoweje (08.04.2015) Pochad słowa „šawl“
Hauptinhalt
06. róžownika 2015, 10:02 hodź.
Nalěćo tu je, ale ja chcu so dźensa wěnować šawlej. Tón drje wužiwamy najbóle w zymje, tola jako wozdoba abo asesuar słuži wón žonam přez cyłe lěto. Zo njeje to najskerje originalne serbske słowo, ale požčonka, snano mnozy z was hladajo na podobnosć němskeho Schal hižo tukaja. Najzajimawši při tym pak je rozdźěl porno němskemu słowu: Čehodla němsce Schal a serbsce šawl? Přičina je žórło požčonki – serbšćina drje njeje je jón najskerje wzała z moderneje spisowneje němčiny, ale z regionalnych němskich dialektow. Tak registruje Hansa Kleckerowy Hornjołužiski słownik słowo Schaul a tohorunja kompozitum Schaultichl – potajkim šawlowe rubiško. Wurjekowanje z diftongom aw w ludowej němčinje dźe najskerje wróćo na starše wašnje pisanja tutoho słowa po jendźelskim wašnju s-h-a-w-l, štož čita so poprawom [shɔ:l]. Ale w ludowym erće, njeznajacym jendźelšćinu, bu z toho šawl. Dźensniše spisowne němske Schal pak wuchadźa z francoskeje wurjekowanskeje warianty słowa. Jako prěnjotne žórło tuteje požčonki pak podawaja etymologiske słowniki persiske słowo šāl jako pomjenowanje za wohrěwacy praworóžkaty kruch płata – a to zaso je pječa zwjazane mjenom indiskeho tekstilneho města Shāliāt.
