Rěčny kućik dr. Anje Pohončoweje (29.07.2015) „Alphatier“

06. žnjenca 2015, 08:48 hodź.

Wědomosć, kotraž přepytuje zadźerženje zwěrjatow w skupinje, je wutworiła terminus „Alphatier“. Měnjene je zwěrjo, kotrež ma w skupinskej hierarchiji najwyšu, to rěka wodźacu funkciju, steji na prěnim městnje runje tak kaž pismik „alpha“ w grjekskim alfabeće. Druhi němski wuraz za to je „Leittier“. Serbsce móžemy tomu prosće prajić „alfa-zwěrjo“ abo „wodźace zwěrjo“. Na druhim boku wužiwa so wuraz „Alphatier“ w přenjesenym zmysle za ludźi, kotřiž maja nawjedowacu funkciju. Tež tu dźe wo charakterizowanje resp. wo poziciju wotpowědneje wosoby srjedź skupiny. Husto wužiwa so tutón wuraz z negatiwnym, wothódnoćacym přizynkom. Wuraz implikuje, zo je wotpowědna wosoba awtoritarna abo dominantna, zo njeje zwólniwa ke kompromisam. Serbsce bych w tajkim padźe rěčała wo alfa-zwěrjeću abo alfa-mužu; a jeli jedna so wo žonu, je to alfa-žona. Zdźěla ma terminus „Alphatier“ tež pozitiwny přizynk, potom pak bych serbsce wužiwała wuraz „wodźaca wosobina“ abo prosće nawjedowar, wjednik abo nawjednik.