Rěčny kućik dr. Sonje Wölkoweje (04.11.2015) „Lispeln“

11. nazymnika 2015, 10:44 hodź.

Hdyž dźěći rěčeć wuknu, přiswoja sej prawe wurjekowanje hakle poněčim. Ćeše zwuki narunaja na spočatku z podobnymi, ale jednorišimi. Tak je to husto pola syčawkow. Tych wšak ma serbšćina tójšto – mamy jich dwaj rjadaj, kiž so systematisce rozeznawatej: s, z, c a š, ž, č. To je za dźěći na spočatku twjerdy worjech – a hustodosć słyšimy pola nich trochu skomolene słowa kaž sokolada, zaba abo cakac. To wšak so z časom minje, ale kak so tajke wurjekowanje serbsce pomjenuje? Němsce rěka to lispeln – w druhich słowjanskich rěčach wužiwaja so zwjetša słowa, kiž zwuki napodobnjuja: čěsce rěka to šišlat, słowaksce šušlať, pólsce seplenić a delnjoserbsce šylepiś. W němsko-hornjoserbskich słownikach namakamy jako wotpowědniki němskeho lispeln słowa kaž pišpotać, šukotać, zuzolić a podobne – tola to woznamjenja skerje ‘mjelčo rěčeć’. Najlěpje so tuž orientujemy na zwuku a tón je podobny na syčenje, pomjeńšenka by była sykotanje. Tuž móžemy rjec, zo dźěćo sykota abo sykoce. Ale tež němsku požčonku lisplować njebych wotpokazała, a woprawdźe namakamy ju tež hižo w jendźelsko-němskim słowniku.