Produkcija Serbskeho rozhłosa: Serbska hymna w nowym šaće

02. wulkeho róžka 2024, 10:01 hodź.

drei Sorbische Fans mit Sorben-Schriftzug auf dem Rücken
prawa za wobrazy: MDR

Pěseń “Rjana Łužica” předstaji so prěni raz dnja 17. oktobra 1845 w Budyšinje na prěnim serbskim spěwanskim swjedźenju. Při tym njebě “Rjana Łužica” přeco hymna Serbow! Je so hakle před 100 lětami přesadźiła. Do toho su Serbja wšelake spěwy jako narodnu hymnu spěwali. Na přikład wobhladowaše so w 19. lětstotku „Naše Serbstwo z procha stawa“ jako hymna, wot 1870 bě to spěw „Ja Słowjan sym a Słowjan budu“. A potom přesadźi so wot 1923 oda Handrija Zejlerja „Na serbsku Łužicu“ z melodiju Korle Awgusta Kocora jako serbska hymna – dźensniša “Rjana Łužica“. Ze štyrjoch štučkow stej dwě zwostałoj. Pozdźišo bywaše tutón spěw dale a woblubowaniši a sta so tak skónčnje ze serbskej hymnu.

Serbska hymna eksistuje hnydom we wjacorych rěčach:  w hornjoserbskej, delnjoserbskej a samo němskej rěči. Do delnjoserbšćiny bě ju wučer a etnograf Hendrich Jordan přełožił a spisowaćel Kito Lorenc postara so wo němskorěčnu wariantu.

Ale to z tym tekstom je tajkale wěc. Spočatk lěta 2022 zahaji Maćica Serbska zjawnu diskusiju wo teksće druheje štučki, w kotrejž wšak originalnje rěka: “Ow, zo bychu z twojeho klina, wušli mužojo, hódni wěčnoh wopomnjeća” – potajkim jenož mužojo.

Po namołwje Maćicy Serbskeje, wo tym rozmyslować, hač měł so tekst hymny změnić abo nic, prašachmy so hnydom tež w januaru na instagramowej stronje Serbskeho rozhłosa za měnjenjemi Serbowkow a Serbow: 200 měnjenjow je k nam dóšło. Wot nich wupraji so 40% za změnu, 60%  bě přećiwo tomu.

Wězo mamy w našim archiwje někotre tež ryzy instrumentalne warianty. Tute nas prawidłownje přewodźachu na wažnych serbskich a mjezynarodnych zarjadowanjach. Na přikład zaklinča instrumentalna werzija prawidłownje na Europeadach.

Europeada2022: Halbfinale: Sorben vs. Kärntner Slowenen
prawa za wobrazy: Jörg Stephan/MDR

2022 w Korutanskej pak wosebje napadny, zo je nahrawanje z lěta 1968 chětro patetiske, derje sobuspěwać tam njemóžeš. Dokelž bě tak pomału nahrata, su někotři serbscy hudźbnicy na hrajnišću w Korutanskej hnydom swójske instrumenty hrabnyli a serbsku hymnu live zahrali. Přez tutón podawk skrući so předewzaće, nowu wersiju produkować.

Naposkajće sej k tomu tež tule naše nowolětne wusyłanje jako podcast:

Sorbische Fähnchen mit Blick in die Sorbische Kulturinformation am Postplatz sind im Haus der Sorben zu sehen. 13 mjeń.
prawa za wobrazy: picture alliance/dpa | Miriam Schönbach