W datach a zwukach Stawizny Serbskeho rozhłosa
Hauptinhalt
08. wulkeho róžka 2008, 12:07 hodź.
W lěće 1953, dokładnje 22. měrca, załoži so w Zhorjelcu "Serbske rozhłosowe studijo". Hižo do toho pak běše serbske słowo a hudźba z radijow słyšeć. Tu namakaće přehlad serbskich rozhłosowych stawiznow.
1923:
W němskim rozhłosu je słyšeć pišćelowy koncert z Wilnjusa. Na pišćelach hraje katolski měšnik Gerat Andricki. Je to prěni wustup Serba w runje hakle nastatym nowym mediju.
25.02.1927:
Druhe dotal znate wusyłanje wo Serbach a ze Serbami w Němskej, samo ze serbskim słowom. W swojim připołdnišim hodźinskim wusyłanju předstaji Lipšćanska „Mirag“ (w třicetych lětach potom srjedźnoněmski rozhłós/MDR) komponistu Bjarnata Krawca a zahraje tež tři spěwy z Krawcowych „33 serbskich narodnych spěwow“: „Poslednje hładźenje“, „Jaty wowčer“ a „Witka na witku“.
1931 do 1948:
Žane wusyłanja ze serbskim słowom abo spěwom w němskim rozhłosu. Za to hač do 1938 sporadiske wusyłanja wo Serbach a tež ze Serbami předewšěm w čěskosłowakskim rozhłosu.
08.06.1945:
(abo 06. awgusta 1945 - termin so rozdźělnje podawa): Praski rozhłós wusyła - na nastork Serbskeje narodneje rady - swoju prěnju serbsku połhodźinu za w Čěskej dźěłacych abo wuknjacych Serbow.
22.03.1948:
W Sakskej wobzamknje so "Zakoń wo zachowanju prawow serbskeho luda". Na iniciatiwu Pawoła Neda jedna Jurij Brězan, zamołwity za młodźinu, nowinarstwo a film, ze sakskim krajnym sćelakom w Drježdźanach a Lipsku (MDR) wo serbskorěčnych rozhłosowych wusyłanjach.
14.12.1948:
Drježdźanski sćelak wusyła prěnje 15 mjeńšin w serbskej rěči. Jurij Brězan, Lubina Hajnec a Leńka Winarjec rěča a spěwaja w Drježdźanach originalnje do mikrofona. Tute 15-mjeńšinske a podźišo 20-mjeńšinske wusyłanja z Drježdźan (hdys a hdys tež z Lipska) přińdu hač do 1952 kóždu druhu njedźelu. Prěni redaktorojo su pod nawodom Jurja Brězana: Antonija Rječkec, Beno Bulank, Klaus Thielmann, Gerat Kašpor a Wórša Lejnikec.
1950:
Podstupimski sćelak wusyła prěnje rozhłosowe programy w delnjoserbskej rěči.
Srjedź 1952:
W Berlinje załoži so "serbska redakcija" z jeničkim redaktorom. Bě to z Krušwicy pochadźacy Klaus Hemmo, tehdy hižo žurnalist pola "Deutschlandsender". Z Berlina koordinuje wón dwutydźenske serbske 20 mjeńšiny, kotrež so we Łužicy nahraja, w Drježdźanach dozhotowjeja, do Berlina přehraja a wot tam přez Reichenbachski sćelak (srjedźna žołma) wusyłaja.
22.03.1953:
Prěnje serbske wusyłanje ze serbskeho studija w Zhorjelcu. Nawoda je Klaus Hemmo. Jemu po boku su mjez druhim Gerat Kašpor, Jan Hercog, Jan Bulank jako zamołwity za hudźbu, a Zala Bušic jako sekretarka. Program so na 70 mjeńšin rozšěri.
Kónc 1954:
Wusyłanski čas so wob tydźeń na 90 mjeńšin rozšěri: wutoru a štwórtk wječor (18.10 - 18.30 hodź.) a njedźelu připołdnju (11.40 – 12.30 hodź.).
25.01.1955:
Serbski rozhłós rozprawja wo ptačokwasnych zarjadowanjach w Budyskej "Krónje".
24.04.1955:
Serbski rozhłós přewodźa serbsku delegaciju na wopyće pola prezidenta Wilhelma Piecka w Berlinje-Niederschönhausen.
01.01.1957:
W Choćebuzu nastanje serbska redakcija sćelaka Choćebuza Radija NDR. Jeje nawoda je hač do 1963 Gerat Kašpor, hač do 1989 potom Ludwik Kola.
1957:
Beno Njekela přewozmje nawodnistwo hudźbneje redakcije. Wón natwari archiw skoro wšitkich žanrow serbskeje hudźby.
1960:
Rozhłós zarjaduje prěni rozhłosowy koncert serbskeje hudźby w Budyšinje.
24.03.1963:
Serbski rozhłós swjeći swoje dźesate narodniny.
1965:
Prěni zjawny wječor Serbskeho rozhłosa ze serbskej šlagrowej hudźbu w Budyšinje.
1966:
Wot nětka so program wšědnje wot 9.30 hodź. hač do 10.00 hodź. přez UKW wusyła. Njedźelniši program mjez 12.10 hodź. hač do 14.00 hodź. wostanje na srjedźnej žołmje.
18.05.1968:
W Budyšinje zahaji so II. festiwal serbskeje kultury. Serbskemu rozhłosej spožči so Myto Ćišinskeho II. rjadu.
15.02.1977:
Prěnje wusyłanje "Budyšin original".
1987:
Serbski program dóstanje UKW-frekwencu 100,4 MHz a wusyła nimo wšědnych połhodźinkow nětko tež njedźelu wot 10.00 hodź. hač do 13.00 hodź. přez UKW.
31.10.1988:
Prěnje dźesaćmjeńšinske ewangelske nabožne wusyłanje (superintendent Siegfried Albert) a dwě njedźeli podźišo tež katolske (tachantski farar Rudolf Kilank).
02.10.1989:
Zahajenje wšědneho rańšeho programa z Budyšina. (wot 5.30 hodź. do 7.00 hodź.) Nawoda studija je Helmut Richter. Dalši sobudźěłaćerjo su Tomaš Faska, Šćěpan Brankačk, Monika Gerdesowa, Beno Bělk, Zala Bušic, zwukowy inženjer Lucian Kubica, technikar Józef Žur a sekretarka Andrea Wjeńcyna.
19.02.1990:
Rańši program so wo hodźinu podlěši (5.30 – 8.00 hodź.) a 07. meje 1990 wo dalšu połhodźinu (5.00 – 8.00 hodź.).
08.08.1990:
Serbski rozhłós přizamknje so sćelakej Sachsenradio w Lipsku.
01.01.1992:
Serbski rozhłós přeńdźe do zjawnoprawniskeho rozhłosa. Hornjoserbska redakcija je nětko dźěl MDR, delnjoserbska słuša do ORB.
03.09.1993:
Prěnje regionalne powěsće z Budyskeho studija w němskej rěči. Rěčnik je Maik Teschner. Třimjeńšinske powěsće so nětko wotydźenja rano a nawječor stajnje štyri króć wusyłaja.
13.10.1996:
MDR-telewizija wusyła prěni króć wječorny postrow za dźěći "Pěskowčik – ćeta sroka a knjez liška" w dwukanalowej technice – serbsce a němsce.
12.04.1999:
Prěnje wusyłanje młodźinskeje redakcije Radijo Satkula. Spočatnje kóždu póndźelu wječor wosmich jednu hodźinu, pozdźišo so čas na dwě hodźinje podlěši.
01.09.2001:
Telewizija MDR wusyła z Drježdźan prěni hornjoserbski magacin WUHLADKO. Moderatorka je Bogna Korjeńkowa. Połhodźinski magacin je widźeć wotnětka kóždu prěnju sobotu měsaca.
September 2003:
Budyske studijo Serbskeho rozhłosa so dospołnje digitalizuje.
15.04.2005:
Ministerski prezident Sakskeje, Georg Milbradt, wopyta MDR-Serbski rozhłós a Radijo Satkula.
22.01.2007:
Wšědne hornjoserbske rozhłósowe wusyłanja su nětko tež jako livestream přez internet po cyłym swěće słyšeć.
01.09.2003:
Bogna Korjeńkowa přewozmje nawodnistwo Budyskeho studija.
2008:
Serbski rozhłós rozprawja z 1. EUROPEADY w Šwicarskej.
19.05.2012:
Koncert Serbskeho rozhłosa ze serbskej popowej hudźbu na Budyskim nalěću.
15.03.2013:
Serbski rozhłós swjeći swoje 60-lětne wobstaće.
19.10.2019:
Młodźinskej redakciji Radija Satkule spožči so Spěchowanske myto k Mytu Ćišinskeho.
06.01.2020:
Serbski Rozhłos wusyła rano hodźinu dlěje.
17.8.2020:
Online-premjera: Młodźinska redakcija Radija Saktule předstaji swój samoprodukowany hudźbny widejo z titulom "Krazy Kocor - Steak.Awta.Nuknica". Widejo nasta w zwisku z hudźbnej premjeru spěwa "Straight outta Łužica feat. SMAN". Serbkej wuměłcaj "Lil Handrij & FloJ" staj jón skomponowałoj.
07.09.2020: Prěni króć z noweho studija
Wot nětka wusyła Serbski rozhłós z noweho studija. MDR studijo Budyšin a z tym tež Serbski rozhłós přećahny do noweho domicila w Starej pósće. Přećah bě trěbny, dokelž rumnosće w Serbskim domje pod třěchu hižo njedosahachu a zdobom dalši wutwar techniki njedowolichu. Nětko njeje redakcija hižo rumnostnje dźělena a dźakowano lěpšej syći dadźa so daty mjez Budyšinom a druhimi stejnišćemi zjawnoprawniskeho rozhłosa spěšnišo wuměnić. Tak zmóžnja so tež live šalty za telewiziju z noweho studija.
