Rěčny kućik dr. Sonje Wölkoweje z wusyłanja 10.09.2008 Wostać abo wostajić?

10. požnjenca 2008, 10:36 hodź.

Wostać abo wostajić – bleiben a lassen. Husto zwěsćam – wosebje pola młódšich Serbow, zo sej z tymaj werbomaj praweje rady njewědźa, haj, zo jeju formy měšeja. W Satkuli so apeluje: Wostajće w kraju! Druhdźe słyšu: Dyrbju kedźbować, zo ničo ležo njewostanu. Wobě formje stej wopačnej. A kak je prawje?
Mamy dwaj werbaj ze wšelakim woznamom a z rozdźělnym skłonjowanjom. Prěni je wostać – bleiben, a wón skłonjuje so w přitomnosći tak, jako by rěkał wostanyć – mjenujcy wostanu, wostanješ, wostanjemy atd. Tež w rozkazniku mamy přidatne -ń: potajkim prawje "Wostań w kraju, to ći praju, w swojim kraju narodnym", kaž hižo Zejler basnješe. W zańdźenosći so tute zasunjene ny/nu zaso zhubi: Wón je doma wostał, njewostachmy doma.
Druhi werb je wostajić – wotpowědnik němskeho lassen. W nim tči słowjeso stajić, a cyle tak kaž tute słowo so tež wostajić skłonjuje: "wostaju" kaž "staju", "wostajimy" kaž "stajimy". Samsne płaći za rozkaznik: "Wostaj to a nječin to dale". Runje tak w zańdźenosći: "Wostajich knihu ležo" a "Sym awto w garaži wostajiła".
Tola kedźbu: Nic wšudźe, hdźež mamy němsce lassen, móžemy serbsce prajić wostajić, husto mamy wotpowědnik "dać". Sie hat sich die Haare schneiden lassen – wona je sej włosy třihać dała.
Nětko pak hižo dlěje při mikrofonje njewostanu, ale wostaju Was skónčnje na pokoj.