prawa za wobrazy: MDR/Teresa Stübner

Serbska rěč so wuwiwa – Rěčny kućik z dr. Anju Pohončowej, dnja 12.01.2022 Rěčny kućik - wopačne dźendrowanje

13. wulkeho róžka 2022, 11:34 hodź.

Rěčny kućik - wopačne dźendrowanje

W druhich rěčach, wosebje w němčinje, přiběra tendenca k dźenderowanju, to rěka k eksplicitnemu wužiwanju muskich a žónskich formow, na přikład: šulerjo a šulerki a podobne. W serbšćinje njeje dźenderowanje w samsnej měrje rozšěrjene, přiwšěm čitamy abo słyšimy wšelake tajke formy. Druhdy su pak njetrěbne a samo wopačne. Přikład za wopačne dźenderowanje je, hdyž wobroću so na wjacorych ludźi a praju: Sće Wy to wědźała abo wědźał? Prawje ma rěkać: Sće Wy to wědźeli? Zdwórliwostnu formu typa “Sće to wědźał(a)?” wužiwam jenož, hdyž so na jednu wosobu wobroću. Hdyž pak narěču wjacore wosoby, wužiwam plural: “Sće to wědźeli?” To tohorunja płaći, hdyž so na dwě wosobje wobroću: “Sće Wy, mojej knjezaj, hižo zapłaćili?” Pluralowe formy werbow na -li su w serbšćinje njemarkěrowane, to rěka, zo so na wosoby poćahuja, bjez toho zo su na mužow abo žony wobmjezowane. Tole měli tež přiwisnicy dźenderowanja wobkedźbować, zo njebychu so wopačne formy šěrili.

dr. A. Pohončowa