prawa za wobrazy: MDR/Teresa Stübner

Serbska rěč so wuwiwa – Rěčny kućik z dr. Anju Pohončowej, dnja 23.02.2022 Rěčny kućik - Wnučki abo wnučkojo?

23. małeho róžka 2022, 20:55 hodź.

Rěčny kućik - Wnučki abo wnučkojo?

W hornjoserbskej spisownej rěči wužiwaja so w nominatiwje plurala za muske wosoby wosebite kóncowki: Serb – Serbja, wědomostnik – wědomostnicy, nan – nanojo. Ale žana rěč njeje bjez wuwzaćow a to wězo tež za serbšćinu přitrjechi. Jedne tajke wuwzaće je drje słowo wnučk resp. wnuk. Po gramatiskich tabulkach kaž tež po Faskowej gramatice měli wočakować pluralowu formu wnu(č)kojo resp. tež wnučcy. Ale rěčna praksa nam pokazuje, zo so wo wjele husćišo wužiwa pluralowa forma wnučki, hačrunjež njejsu z tym jenož holcy, ale tohorunja hólcy měnjene. Čehodla so w tutym padźe forma wnučki šěri, njemóžu z wěstosću prajić. Snano zwisuje to z neutrumowym słowom dźěćo, kotrehož pluralowa forma rěka dźěći. Abo wobchadna rěč wukonja při wnučkach wosebje sylny ćišć. Fakt je, zo je forma wnučki jara rozšěrjena. Tohodla so prašam, hač njeměła tež gramatiska kodifikacija na to reagować a pola słowa wnučk přidatnje dowolić pluralowu formu wnučki. Tak bychu naše serbske gramatiki w tutym padźe woprawdźite wužiwanje wopisali.

dr. A. Pohončowa