prawa za wobrazy: MDR/Teresa Stübner

Serbska rěč so wuwiwa – Rěčny kućik z dr. Janu Šołćinej, 16.12.2020 Rěčny kućik - šiška

22. smažnika 2011, 08:39 hodź.

Wone su strowe, derje słodźa a su bjeze wšeho tež rjane. Wosebje tute čerwjene ličkate. A tohodla lěža tež na mnohich adwentych a hodownych talerkach - jabłuka. Zjěsć móžeš je na wšelakore wašnje. Tola jenož jednu wěcku, tu sobu njezjěmy, mjenujcy šišku...

Rěčny kućik - šiška

Jabłuka su strowe - tole zhonja dźěći hižo w pěstowarskej starobje. Rozdźělne je wašnje wobkusanja jabłukow - ći jedni jabłuka woběla a běliznu ani sobu njejědźa. Druzy wšo dokoławokoło jabłuka zjědźa, někotři samo wohryzk, kotrehož pomjenowanje je moja kolegowka w rěčnym kućiku hižo bliže wopisowała. Serbski wučer, kiž chcyše ze swojimi šulerjemi we wěcnej wučbje dźěle jabłuka dokładnje wopisować, so mje njedawno wopraša, kak němskemu dźělej "Stiel" serbsce prajimy. Štóž tute słowo w dwurěčnych słownikach pyta, namaka najprjedy raz pomjenowani stołpik abo kiješk. Wobě w zwisku z jabłukami wužiwała njebych. Dale namakamy w słownikach ekwiwalent šiška. Je to pomjenowanje z wobłuka botaniki jako wotpowědnik němskeho słowa "Zapfen". Dopomnju so na powědančka z "Płomjenja" z titulom "Šiška a šaška", tohodla tute słowo hižo z dźěćatstwa sem znaju. Wona šiška je pak tež dźěl jabłuka, druhich płodow abo tež łopjenow. Potajkim, dajće sej jabłuka tež nětko w dohodownym času derje słodźeć, ale šišku sobu jěsć njetrjebaće.

dr. Jana Šołćina