Rěčny kućik dr. Jany Šołćineje z wusyłanja 21.05.2014 Eksperimenty w chemize abo chemiji?

21. róžownika 2014, 09:12 hodź.

Njedawno słyšach młodeho Serba rěčeć wo „technologize, chemize“ haj, samo tež „wo industrize“. Moje rěčne začuće so hnydom wobara. Wobkedźbujemy tutón zjaw předewšěm pola maćernorěčnych Serbow, tak rěča hustodosć tež šulerjo wo šulskimaj předmjetomaj, wo „biologize“ abo wo „geografize“. Je to zmylk, dokelž njedeklinuja so wšě substantiwy žónskeho rodu po samsnym mustrje. Pohladajmy do wučbnicow a do gramatikow: Tam so rozeznawa pola substantiwow žónskeho rodu mjez z tymi z twjerdym abo z mjechkim zdónkom. Jenož feminina z twjerdym zdónkom, kaž na př. žona abo kniha, kónča w lokatiwje na –e, a tuž čitamy „w knize“ abo rěčimy „wo žonje“. Substantiwy z mjechkim zdónkom pak, kaž na př. „kólnja“ abo „njedźela“ kónča na –i, potajkim składujemy něšto w „kólni“ abo powědamy wo „njedźeli“. A tohodla rěčimy tež „wo nowej technologiji“ a „industriji“. A wy , lubi šulerjo, sće nadźijomnje tójšto nawuknyli w „biologiji“, „geografiji“ abo tež w „chemiji“!